Grzybica Pochwy

Grzybica pochwy (kandydoza, drożdżyca pochwy i sromu, drożdżakowe zapalenie sromu i pochwy, łac. vulvovaginitis candidamycetica) – druga, po bakteryjnym zapaleniu pochwy, najczęstsza przyczyna infekcji dróg moczowo-płciowych kobiety.

Kandydoza pochwy wywoływana jest najczęściej przez drożdżaki z gatunku Candida albicans, które stają się dominujące w mikroflorze pochwy. Jednak mogą to być także innego rodzaju Candida: C. glabrata, C. krusei, C. kefyr (pseudotropicalis), C. parapsilosis, C. tropicalis, C. stelatoidea, C. guilliermond i inne.

Do zakażenia grzybiczego dochodzi najczęściej nie w wyniku zarażenia się, ale na drodze endogennej – przez grzyby już bytujące w organizmie (np. w jelicie lub pochwie), które przerywają bariery obronne organizmu i wywołują infekcję.

Barierę ochronną przed wszelkiego rodzaju infekcjami, w tym grzybiczymi, stanowi odpowiednia mikroflora bakteryjna pochwy. Za utrzymanie prawidłowego stanu zdrowia pochwy odpowiedzialne są przede wszystkim bakterie ją zasiedlające. Dominującą rolę odgrywają tu bakterie z rodzaju Lactobacillus (pałeczki kwasu mlekowego). Wpływ na prawidłowy rozwój mikroflory pochwy i odpowiedni poziom pałeczek kwasu mlekowego ma bardzo wiele czynników:

• stężenie hormonów (głównie estrogenów),
• odpowiednio kwaśne pH pochwy (3,8–4,2),
• temperatura (od 36°C do 37,5°C),
• antykoncepcja,
• antybiotyki.
  

W prawidłowej florze pochwy u wielu zdrowych kobiet można znaleźć drożdżaki Candida, które nie wywołują dolegliwości.

Czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia drożdżycy pochwy są niewłaściwe praktyki higieniczne (np. używanie wspólnych ręczników, korzystanie z publicznych toalet, a także nadmierna higiena – np. irygacje pochwy). Dodatkowo na zakażenie narażone są także kobiety w ciąży (zaburzona jest wówczas gospodarka hormonalna, a więc także i ekosystem pochwy), osoby chorujące na cukrzycę, poddane antybiotykoterapii lub terapii hormonalnej, a także osoby osłabione (np. po chorobie, w stanach przemęczenia i stresu).

OBJAWY GRZYBICY POCHWY

Najczęstszym objawem drożdżycy pochwy jest:

świąd,
pieczenie i podrażnienie okolicy pochwy oraz sromu (także pieczenie przy oddawaniu moczu)
charakterystyczne upławy: najczęściej białawe, o konsystencji twarożku (grudki) lub żółtawe.

Infekcja grzybicza może także przebiegać bezobjawowo lub ujawniać się jedynie w postaci bólu lub pieczenia podczas stosunku lub po nim (dyspareunia).

By potwierdzić, że mamy do czynienia z drożdżycą, należy wykonać posiew (wraz z hodowlą), który wykaże obecność drożdżaków lub grzybni, ponieważ wiele innych chorób może dawać podobne objawy.

Jeśli mamy do czynienia z nawracającymi infekcjami, należy poddać leczeniu także partnera seksualnego. U mężczyzn kandydoza przebiega często bezobjawowo, chociaż mogą pojawić się: czerwone plamki lub pęcherzyki na żołędzi, zaczerwienienie, świąd.

LECZENIE GRZYBICY POCHWY

W przypadku kandydozy pochwy zazwyczaj stosuje się leczenie miejscowe (dopochwowe) lekami azolowymi lub zawierającymi nystatynę, a w cięższych przypadkach lub przy nawracających infekcjach, także leki doustne (triazolowe). Zalecane są również zewnętrznie maści i kremy, jeśli jednak zawierają sterydy, należy stosować je jedynie w krótkotrwałej kuracji.

Niezależnie od przyjmowanych leków należy uzupełnić braki bakterii Lactobacillus, odpowiedzialnych za utrzymanie prawidłowej mikroflory pochwy – np. przyjmując preparaty probiotyczne z odpowiednimi szczepami bakterii Lactobacillus w celu kolonizacji nabłonka pochwy i stworzenia bariery ochronnej. Preparaty te można przyjmować miejscowo (dopochwowo) lub doustnie (wówczas chroniony jest również przewód pokarmowy).

Dodatkowo pacjentkom cierpiącym z powodu częstych nawrotów choroby zaleca się noszenie przewiewnej bawełnianej bielizny, zrezygnowanie ze stosowania tamponów w trakcie miesiączki, stosowanie płynów do higieny intymnej o neutralnym pH lub zawierających kwas mlekowy, unikanie basenów, sauny oraz ograniczenie spożywania cukru.

Grzybica pochwy jest schorzeniem nawracającym i  często leki farmakologiczne nie pomagają w zapobieganiu na długi czas.